Fotospecial: Nog Meer Europese Berglandschappen
Eerder deze week stegen we al naar grote hoogten, en ook afgelopen jaar verscheen er op StedenTripper.com al eens een fotospecial met schitterende bergfoto's. Aan de diverse positieve reacties te zien, die we op beide artikelen kregen, vallen foto's met een uitzicht behoorlijk in de smaak. Nu het wintersportseizoen richting haar einde loopt, en op sommige plaatsen de eerste bergbloemen voorzichtig tevoorschijn komen, is het tijd voor een inspirerend vervolg op de eerdere bergfotospecial. Ditmaal wat minder Zwitserse pieken en Alpenweiden, want ook in de rest van Europa kun je schitterende berglandschappen aantreffen! Mount Akka (Zweden) Foto via Rob Orthen Brecon Beacons (Wales) Foto via Terry Winter Grossglockner, Oostenrijk Foto via apnet51 Sykkylven (Noorwegen) Foto via Kjersti Andreassen Sardinië (Italië) Foto via Joep Roosen Gerlachovsky (Slowakije) Foto via Xaxaxa Zavižan (Kroatië) Foto via Aleksandar Gospic Tre Cime di Lavaredo (Italië) Foto via Wikipedia Val Thorens Foto via Skien Val Thorens Reuzengebergte (Tsjechië) Foto via Webprovas Valbonë (Albanië) Foto via Mark Orfila Snowdon (Wales) Foto via James Whitaker Belogradchik (Bulgarije) Foto via Peperoni
Eten met een Uitzicht: Restaurants op Toplocaties
Tijdens een stedentrip of korte vakantie wil je graag zoveel mogelijk zien én proeven. Doordat je tijd beperkt is, moet je hierbij vaak keuzes maken. Dit hoeft echter niet altijd, want in sommige restaurants worden zien en proeven met elkaar gecombineerd. In de onderstaande tien elf restaurants kun je genieten van het eten én het uitzicht. 1. Hafod Eryri Llanberis (Wales) Met een piek van iets meer dan een kilometer hoog, is de Snowdon de hoogste berg van Wales. Vanwege de beperkte hoogte is het één van de meest beklommen bergen van Groot Brittannië. De bergbeklimmers kunnen, eenmaal op de top aangekomen, onder een genot van een hapje en een drankje genieten van het uitzicht. Hier is namelijk Hafod Eryri (of Snowdon Summit Cafe) gevestigd, wat zondermeer het hoogstgelegen restaurant in de wijde omtrek is. Afbeelding via Tejananda John Wakeman 2. Piz Gloria Mürren (Zwitserland) Piz Gloria, dat één van de eerste ronddraaiende restaurants ter wereld is, ligt bijna driemaal zo hoog als Hafod Eryri. Je kunt te voet of per kabelbaan de berg Schilthorn beklimmen, om vervolgens op 2970 meter hoogte te kunnen genieten van de kookkunsten van de Zwitserse koks. Liefhebbers van James Bond films kennen Piz Gloria mogelijk uit de film On Her Majesty's Secret Service uit 1969, waarin het gebouw een rol speelde. Afbeelding via Wikipedia 3. Le Jules Verne Parijs (Frankrijk) Voor een wijds uitzicht tijdens je diner hoef je overigens de stad niet uit. Restaurant Le Jules Verne is gevestigd op ongeveer eenderde van de Eiffeltoren, in de Franse hoofdstad Parijs. Op een hoogte van 125 meter is er genoeg om van te genieten, en niet alleen omdat restaurant Le Jules Verne goed aangeschreven staat. Afbeelding via Le Jules Verne 4. Cova d'en Xoroi Cala'n Porter (Spanje) Op het Spaanse eiland Menorca, in het piepkleine plaatsje Cala'n Porter, kun je lunchen en dineren bij Cova d'en Xoroi. Deze bar annex restaurant bevindt zich in de grotten van een klif, waarbij je kunt genieten van een prachtig uitzicht over de Middellandse Zee. Afbeelding via Cova d'en Xoroi 5. Il Fungo Quattordicesimo Piano Rome (Italië) Ook in Rome kun je ver boven de grond genieten van lokale culinaire specialiteiten, in combinatie met een schitterend uitzicht. Op de veertiende etage van een gebouw dat, vanwege de paddestoelvorm, bekend staat als Il Fungo is het luxueuze Ristorante Il Fungo Quattordicesimo Piano gevestigd. Voor een etentje boven de Italiaanse hoofdstad moet je echter wel een flinke portemonnee hebben én op tijd reserveren. Afbeelding via Ciprigno S 6. Dinner in the Sky Op locatie naar keuze Voor een etentje op grote hoogte hoef je de deur overigens niet eens uit. Als je budget het toelaat kun je Dinner in the Sky bij je thuis uitnodigen, een van oorsprong Belgisch concept. Een grote tafel (of een platform met meerdere kleine tafels) wordt aan een kraan bevestigd, en inclusief gasten en koks naar 50 meter hoogte gebracht. Inmiddels kun je al in diverse landen genieten van een dinner in the sky. Afbeelding via Dinner in the Sky 7. Metro-Alpin Restaurant Saas-Fee (Zwitserland) Het hoogste draaiende restaurant ter wereld vind je in het Zwitserse Saas-Fee. In dit bergdorp ook gebruik maken van de hoogstgelegen kabelspoorlijn ter wereld; het eindpunt van deze kabelbaan is Restaurant Metro-Alpin, op zo'n 3.500 meter hoogte. Het restaurant bevind zich op de Mittel-Allalin, en biedt een schitterend uitzicht over het dal en een zestal nabijgelegen bergen. Afbeelding via Detlef Menzel 8. ATMosfera Milaan (Italië) Voor een mooi en veelzijdig uitzicht hoef je uiteraard niet naar grote hoogten af te reizen. Dat je ook op grondniveau goed eten en een mooi uitzicht kunt combineren bewijst het Milanese restaurant ATMosfera. Dit restaurant bevind zich namelijk in een tram, die zes dagen per week een rondrit van zo'n 2,5 uur door Milaan maakt. Echt fastfood dus! Opstappen en uitstappen kan om 19:45 op Piazza Castello, een 'tramkaartje' kost €50,-. Afbeelding via Italyguide 9. Ritz-Carlton, O2 Lounge Moskou (Rusland) Het Rode Plein in Moskou behoort tot de mooiste pleinen van Europa. Het is dus geen straf om tijdens een lunch of diner over dit plein uit te kijken. Vanuit de O2 Lounge van het luxe Ritz-Carlton hotel heb je onder andere uitzicht op het Kremlin, het Rode Plein, de Pokrovkathedraal en (in de verte) de 245 meter hoge Triumph-Palace toren. Niet verkeerd, toch? Het uitzicht vanuit de O2-lounge, via Travelphant 10. Sunset Hydra (Griekenland) De naam van Restaurant Sunset op het Griekse eiland Hydra is niet voor niets gekozen. Het restaurant is gevestigd op de rotsen, en vanuit je stoel tuur je zo over de Egeïsche Zee, om de zon achter één van de vele kleine Griekse eilandjes te zien verdwijnen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Restaurant Sunset populair is bij stelletjes, zowel voor diners als voor bruiloften. Afbeelding via Sunset Restaurant 11. UFO Bratislava (Slowakije) Na het publiceren van dit artikel wees Peter Danielse ons op een restaurant dat echt niet mocht ontbreken in deze lijst, UFO. Dit restaurant is gevestigd in de Nový Most ('Nieuwe Brug'), op ongeveer 80 meter hoogte boven de rivier Petržalka, die dwars door de Slowaakse hoofdstad Bratislava stroomt. Het uitzicht over de stad vanaf een tafeltje in UFO is dan ook schitterend. Afbeelding via Peter Danielse Ken jij nog meer voorbeelden van Europese restaurants op een toplocatie?
Foto Vrijdag: Castel del Monte
Afgelopen week gaf fotografie-expert Elja Trum al de tip om je eens om te draaien bij een bezienswaardigheid. Gelukkig deed Janie Jones dit bij een bezoek aan Castel del Monte nabij het Italiaanse Bari, want dit uitzicht is minstens net zo mooi als het achthoekige kasteel. Volgende week vind je hier weer een nieuwe foto. Zelf een foto insturen en daarmee kans maken op 25 Euro? Dat kan! Iedere maand verloten we namelijk vier cadeaucheques van 25 Euro onder alle reistips, fotos, suggesties, reacties en reisverhalen die wij hebben ontvangen. Meedoen kan hier!
De Meest Gefotografeerde Bezienswaardigheden in Europa
Vraag 100 toeristen in Europa of hij of zij één Europese bezienswaardigheid kan opnoemen, en je zult de Parijse Eiffeltoren ruim 90 keer als antwoord krijgen. Maar is de 324 meter hoge ijzerverzameling ook werkelijk de meest populaire toeristische trekpleister in Europa? In 2009 deden een aantal Amerikaanse onderzoekers een zeer geslaagde poging (pdf-document) om te achterhalen wat de populairste toeristische plekken ter wereld zijn. Ze deden dit op basis van het aantal foto's op de veelgebruikte fotowebsite Flickr, wat uiteindelijk een zeer betrouwbare meetgraad bleek te zijn. Met inderdaad de Eiffeltoren als meest gefotografeerde bezienswaardigheid. StedenTripper gebruikte eenzelfde meetmethode om de meest gefotografeerde toeristische attracties van Europa te kunnen vaststellen. Ook hier kwam de Eiffeltoren overduidelijk op de eerste plaats. De zes meest fotogenieke plekjes van Europa bevinden zich overigens allemaal in Londen of Parijs, verrassend gevolgd door de Amsterdamse Dam. 1. Eiffeltoren Parijs (Frankrijk) Afbeelding via Ruy Barbosa Pinto 2. Trafalgar Square Londen (Engeland) Afbeelding via Yen Baet 3. Big Ben Londen (Engeland) Afbeelding via Philippe 4. Tate Modern Londen (Engeland) Afbeelding via Nick Garrod 5. Notre Dame Parijs (Frankrijk) Afbeelding via Andreas Horvath 6. London Eye Londen (Engeland) Afbeelding via Joep Roosen 7. De Dam Amsterdam (Nederland) Afbeelding via Jörg Dickmann 8. Colosseum Rome (Italië) Afbeelding via Jeroen van Vliet 9. Sagrada Familia Barcelona (Spanje) Afbeelding via Santiago Cer 10. Sint Pietersplein Rome (Italië) Afbeelding via Gaspar Serrano 11. Brandenburger Tor Berlijn (Duitsland) Afbeelding via Bill Tyne 12. Louvre Parijs (Frankrijk) Afbeelding via David Giral 13. Ponte Vecchio Florence (Italië) Afbeelding via Massimiliano Peana 14. Duomo di Milano Milaan (Italië) Afbeelding via Andrea Costa 15. Plaza Mayor Madrid (Spanje) Afbeelding via Dr Cullen 16. Piazza San Marco Venetië (Italië) Afbeelding via Jose Manuel Azcona 17. Reichstag Berlijn (Duitsland) Afbeelding via Hans Vaupel 18. Rode Plein Moskou (Rusland) Afbeelding via Greg Adams 19. Piazza dei Miracoli Pisa (Italië) Afbeelding via Gaston Batistini 20. Hagia Sophia Istanbul (Turkije) Afbeelding via Lucie Debelkova Ook opvallend is dat pleinen het populairst blijken om de te fotograferen (7 keer), gevolgd door kerken (5) en musea (2). De meeste foto's worden gemaakt in Londen, maar ook Parijs, Rome, Amsterdam en Barcelona zijn fotogenieke steden.
Foto Vrijdag: Edinburgh Castle
Eerder deze week gaven een aantal fotografie-experts tips voor stadsfotografie. Eén van die tips was om rond zonsopkomst of zonsondergang foto's te maken, voor een optimale lichtinval. Deze foto van het Schotse Edinburgh Castle, gemaakt door Craig Walton, is hier een perfect voorbeeld van. Volgende week vind je hier weer een nieuwe foto. Zelf een foto insturen en daarmee kans maken op 25 Euro? Dat kan! Iedere maand verloten we namelijk vier cadeaucheques van 25 Euro onder alle reistips, fotos, suggesties, reacties en reisverhalen die wij hebben ontvangen. Meedoen kan hier!
Schitterende Stadsfoto’s: Tips van Professionals
Je kent het waarschijnlijk wel: je komt net terug van een stedentrip. Je hebt van ieder mooi monument, plein, gebouw of museumstuk een schitterende foto gemaakt. Er is alleen één probleem; thuis, op je laptop of in het fotolijstje blijkt die schitterende foto eigenlijk niet zo schitterend te zijn. Een kleine deceptie bij thuiskomst dus. Gelukkig is dit probleem vrij eenvoudig te tackelen. Hoe? We vroegen twee Nederlandse én een Amerikaanse expert om wat tips, waarmee je van je stadskiekjes in no-time echte city landscapes maakt, zonder dat je een extra koffer mee moet nemen voor je fotospullen. Kenneth Verburg, beheerder van DigitaleFotografieTips.nl, Elja Trum, blogger bij Photofacts.nl en Geoff Lawrence, eigenaar van de Engelstalige fotografiewebsite GeoffLawrence.com geven advies. Goede belichting is het halve werk Een goede lichtinval kan van een standaardfoto een prachtfoto maken. Geoff Lawrence onderstreept dit: "Licht is het belangrijkste aspect van een foto. Ik maak veel van mijn foto's in de ochtend, zo rond een uur of acht. In de middag, als de straten sowieso al wat drukker zijn, is het licht vaak wat flets, en zijn de schaduwen niet erg mooi. In de ochtend kun je door de warmere lichtkleuren en de tekenende schaduwlijnen vaak mooiere foto's maken." Kenneth Verburg is het met Geoff eens: "Ga op stap als het licht op zijn mooist is, ongeveer een uur voor en na zonsopkomst en zonsondergang. Stop na zonsondergang niet met fotograferen, als de zon net onder is kleuren de wolken vaak nog (als ze aanwezig zijn) en bevat de lucht met een langere sluitertijd nog genoeg kleur. Ook worden de attracties dan vaak mooi uitgelicht, dit licht komt mooier uit als de lucht nog wat blauw heeft dan als deze helemaal zwart is. Voordeel van vroeg op stap gaan is dat er minder toeristen op pad zijn en in de weg kunnen lopen, nadeel is dat je niet overal naar binnen kunt en dus beperkt bent in wat je kunt fotograferen." Ah, ja, toeristen... Een mooie foto maken van een bekend gebouw of monument tijdens toeristenspitsuur is meestal onbegonnen werk. Er is altijd wel iemand die in de weg loopt, en je foto daardoor voor je verpest. Drukbevolkte reisfoto's kun je echter omzeilen. Kenneth Verburg: "Er lopen vaak veel mensen op de toeristische plekken, zeker na half elf 's ochtends als het over het algemeen wat drukker wordt. Een foto zonder mensen kun je dan vaak wel vergeten. Geduld wordt echter vaak wel beloond. Probeer een langere tijd op een plek te blijven en goed te kijken naar de bewegingen. Veel toeristen komen als een groep aan en hebben vaak kort tijd op zo'n plek. Wacht je moment rustig af tot ze weer verdwenen zijn en reageer dan snel." Ook Elja Trum heeft tips voor het maken van foto's op drukke plekken. Wat kennis van je camera of het gebruik van beeldbewerkingsprogramma’s is hierbij echter wel handig: "Een mogelijkheid om met drukke plekken om te gaan is door de camera op een vast punt neerzetten en meerdere foto’s achter elkaar nemen met dezelfde instellingen. Er vanuit gaand dat mensen in een foto bewegen staan de mensen in de foto’s telkens op andere plekken. Thuisgekomen laad je de foto’s in een grafisch programma zoals Photoshop. Hierin kun je de foto’s als lagen over elkaar leggen. Door een deel van de laag weg te gummen (daar waar er iemand in beeld loopt) zie je de laag eronder waar er op die plek niemand staat. Zo combineer je meerdere foto’s tot 1 foto zonder mensen. Deze methode werkt het beste wanneer er maar een paar mensen in beeld staan; op hele drukke plekken wordt het wat lastiger. En tweede manier om mensen van een foto te wissen is door met lange sluitertijden te werken. De sensor van je camera wordt dan gedurende lange tijd belicht. Wanneer er mensen door het beeld lopen zul je dit niet terug zien in de foto. Voorwaarde is wel dat de mensen gedurende het maken van de foto blijven bewegen. Om de sluitertijd van je camera op te rekken zijn er speciale ND-filter (ook wel grijsfilters genoemd). Een andere manier is het ’s avonds nemen van een foto. Doordat het donker is wordt de sluitertijd van je camera automatisch langer. Een statief is wel onmisbaar." Probeer eens een andere invalshoek Veel reisfoto's lijken op elkaar, doordat ze op dezelfde manier of vanaf dezelfde plek genomen zijn. Dit zorgt dan vaak voor een 'deze foto ken ik al'-gevoel bij het doorbladeren van een fotoboek. Unieke foto's zijn echter vrij eenvoudig te maken. "Je kunt er van uit gaan dat alle beroemde monumenten al op alle mogelijke manieren zijn gefotografeerd", aldus Kenneth Verburg. "Meestal doen toeristen dit vanaf ooghoogte, vaak zodra het gebouw in zicht komt. Probeer iets bedachtzamer met je compositie om te gaan. Zak door je knieën, klim op een muur of trapje in de buurt om een hoger standpunt te kiezen, gebruik een telelens om aparte details te tonen of voeg een extra lokaal element toe om het monument te koppelen aan de locatie waar je bent (denk aan rode bussen bij Houses of Parliament of fotografeer de toeristen die elkaar fotograferen terwijl ze 'de toren omduwen' bij de Toren van Pisa). De beste foto van de Eiffeltoren hoeft niet genomen te worden bij de Eiffeltoren zelf, het gebouw is in heel Parijs te zien." Geoff Lawrence: "Voor een fotograaf staat een compositie gelijk aan het maken van keuzes. Welk gedeelte van een object moet binnen je foto vallen, vanaf waar neem je de foto en welke invalshoek kies je? Vraag jezelf voor het maken van de foto af wat je nu eigenlijk mooi vind aan het object dat je wilt fotograferen. Is het een bepaalde vorm, een detail, of juist de lichtinval? Of is het een combinatie van meerdere elementen? Zorg er voor dat hetgene dat jij wilt vastleggen zo duidelijk mogelijk aanwezig is op de foto. Een voorbeeld hiervan is een foto die ik in Barcelona heb gemaakt, waarbij ik met name een toren op een gebouw erg mooi vond. Waarom dan de rest van het gebouw ook fotograferen, als hierdoor het detail minder duidelijk te zien is? Op de foto heb ik ook een paar overhangende takken als een soort fotolijst gebruikt, en daarmee de compositie wat speelser gemaakt." Elja Trum vult aan: "Een veel gefotografeerd object kun je bijzonder maken door een lange sluitertijd te nemen of door het object juist eens niet het hoofdonderwerp te maken, maar onscherp in de achtergrond te plaatsen. Nog radicaler is je gewoon om te draaien en dat te fotograferen. Waarom zou je eigenlijk een foto maken die al duizenden keren gemaakt is? In de meeste gevallen zal jouw foto slechter zijn dan een goedkope ansichtkaart die je daar in de omgeving kunt kopen. Er is in de omgeving vast veel unieks vast te leggen wat nog niet iedereen gefotografeerd heeft!" Materiaalkeuze Tijdens een stedentrip probeer je vaak zo licht mogelijk te reizen, zodat je niet op koffers hoeft te wachten op het vliegveld. Een extra tas voor camera-apparatuur komt dan niet echt goed uit. Elja Trum weet hoe je daar het beste mee om kunt gaan: "De beste camera is de camera die je bij je hebt. En als je aan het reizen bent heb je liever niet al te veel gewicht bij je. Je hebt niet altijd meer nodig dan een eenvoudige camera, desnoods de camera van je telefoon. De beperking zet je aan tot creativiteit. Zelf kies ik er tijdens dagtripjes meestal voor mijn camera te voorzien van alleen een 50 of 35mm objectief (standaard of groothoek). De camera kan dan aan een draagriem mee en mijn tas kan in het hotel blijven staan. Wil je iets groter in beeld? Ga dan dichterbij staan. " Ook Kenneth Verburg neemt liever niet teveel mee: "Een grote tas vol met lenzen en camera accessoires gaat op den duur letterlijk op je heupen werken. Een lichte uitrusting is vaak beter als je de hele dag op stap gaat. De verleiding is groot om al je lenzen mee te nemen, stel je voor dat... , maar vaak kom je er achteraf toch achter dat je slechts een beperkt aantal lenzen hebt gebruikt. Beperk je cameratas daarom tot een paar zoomlenzen, bijvoorbeeld een groothoeklens en een zoomlens met een middenbereik tot 200mm. Vaak kun je door een paar stappen voor- of achteruit te zetten toch je gewenste compositie bereiken. Wees niet bang je benen te gebruiken." En ook niet onbelangrijk... Als je gefocused bent op één specifiek object, vergeet je soms de andere mooie dingen om je heen. Geoff Lawrence: "Houd je ogen open! Vaak zijn de mooiste foto's die je maakt niet de foto's die je gepland had, maar juist foto's van dingen die je toevallig tegenkomt. Zo kan het voorkomen dat niet een foto van de Notre Dame, maar een foto van vogels die gevoerd worden de mooiste buit is van een dagje Parijs. Houd het ook nooit bij één foto. Fotografeer een object vanuit meerdere invalshoeken en op verschillende zoomniveaus. Fotografeer niet in het wilde weg, maar probeer het "had ik nu maar..."-gevoel bij thuiskomst te voorkomen." Een paar voorbeelden Tekst en tips zijn natuurlijk zeer bruikbaar, maar een foto zegt meer dan duizend woorden. Niet de Notre Dame of Eiffeltoren, maar een paar meeuwen staan model in deze energieke Parijse foto. Gemaakt door Geoff Lawrence. Het station van Antwerpen is een prachtig station, maar deze invalshoek geeft de koepel van het station een extra, unieke dimensie. Door Elja Trum. Twee typisch Londense eyecatchers op aparte wijze vastgelegd. De Big Ben van een afstandje met bladeren deels als kader en een gedeelte van London Eye. Door Kenneth Verburg. Lichtinval en compositie maken van deze 'standaard' Brugse grachtmuur, waar de meeste mensen zo voorbij zouden lopen, een prachtig plaatje. Gemaakt door Geoff Lawrence. Niet alleen de bezienswaardigheden kunnen mooie plaatjes opleveren, maar ook dagelijkse plekken. Zoals deze fietstunnel in Antwerpen, gefotografeerd door Elja Trum. Zijn de tips van Kenneth, Elja en Geoff (bedankt, heren!) niet genoeg, en wil je nog meer weten over stads- en/ of reisfotografie? Lees dan ook deze artikelen: - Tips voor architectuurfotografie - Straatfotografie, "de gewone man op straat" - 10 tips voor reisfotografie - Travel photography tips - Meer travel photography tips - En nóg meer travel photography tips
Top 10 Europese Wandelsteden
Tijdens een stedentrip wandel je vaak wat af. Veel mensen gaan immers shoppen tijdens een stedentrip, maar ook het tochtje naar het museum wordt -waar mogelijk- lopend afgelegd. Maar in welke Europese steden kun je nu eigenlijk het beste wandelen? StedenTripper.com stelde een lijstje samen met tien steden waar je zonder taxi, huurauto of openbaar vervoer prima uit de voeten kunt. Letterlijk! 1. Venetië (Italië) Afbeelding van Venetië via medz18 2. Praag (Tsjechië) Afbeelding van Praag via Edgar Barany 3. Parijs (Frankrijk) Afbeelding van Parijs via Effi 4. Edinburgh (Schotland) Afbeelding van Edinburgh via Christopher Chan 5. München (Duitsland) Afbeelding van München via Florian Schütz 6. Brugge (België) Afbeelding van Brugge via Daniel Mennerich 7. Tallinn (Estland) Afbeelding van Tallinn via Dale 8. Stockholm (Zweden) Afbeelding van Stockholm via Madcrow 9. Dubrovnik (Kroatië) Afbeelding van Dubrovnik via Emmanuel Tabbard 10. Bratislava (Slowakije) Afbeelding van Bratislava via Jarmila Wat is jou favoriete stad om te voet te verkennen?
Foto Vrijdag: Architectuur in Valencia
Het futuristische Arts and Science Centre is dé bezienswaardigheid voor liefhebbers van moderne architectuur in Spanje. De architect Santiago Calatrava ontwierp het geheel, dat te vinden is in zijn geboortestad Valencia. Het architectonische hoogstandje kan niet worden samengevat in één foto, dus deze week zijn er twee foto's van de week. StedenTripper-lezers Lies Kombrink (bovenste) en Kristel Zirkzee (onderste) zijn de fotografes. Volgende week vind je hier weer een nieuwe foto. Zelf een foto insturen en daarmee kans maken op 25 Euro? Dat kan! Iedere maand verloten we namelijk vier cadeaucheques van 25 Euro onder alle reistips, fotos, suggesties, reacties en reisverhalen die wij hebben ontvangen. Meedoen kan hier!
De Herkomst van Europese Stedennamen (deel 2)
Eerder deze week gaf gastschrijver Jacques R. Pauwels, auteur van onder andere Europese namen voor de wereld, al uitleg over de herkomst van de namen Rome, Verona, Venetië, Cadiz en Lyon. Vandaag verklaart hij de betekenis van nog eens vijf bekende Europese stedennamen, waaronder Londen en Parijs. Gent (België) Het Nederlandse woord “kant” stamt uit substraattalen die duizenden jaren geleden in onze regio gesproken werden. Oorspronkelijk bedoelde men met “kant” een rotsachtige bergwand, maar geleidelijk ging men de term ook gebruiken om te verwijzen naar een min or meer steile, al dan niet rotsachtige “waterkant” en –door associatie– met een haven. De haven van Piraeus, bijvoorbeeld, was in de Oudheid gekenmerkt door steile rotsachtige oevers, en stond daardoor ook bekend als Kantharos. De stad Heraklion op het eiland Kreta had een soortgelijke haven, wat het logisch maakt dat de stad toen Candia genoemd werd. (De Venetianen zouden later Kreta in zijn geheel Candia noemen, en de rietsuiker die zij er aanplantten om in Europa aan de man te brengen, raakte zo bekend als “kandij”.) We vinden kant ook terug in Alicante, de naam van een Spaanse haven. En eveneens in Kent, de naam van het Engelse graafschap dat gelegen is tussen de monding van de Thames, de Noordzee en het Nauw van Calais met zijn steile klippen. Kent, Cantium in het Latijn, is dus inderdaad de Engelse “waterkant” bij uitstek. De wortel kant is eveneens de sleutel van de etymologie van de naam van Gent. Ook Gent is een “waterkant”, want de stad is gelegen tussen de Leie en de Schelde. Gent ontstond naar verluidt iets ten zuiden van het huidige stadscentrum, namelijk ter hoogte van de Blandijn, een “berg” die relatief steil afdaalt naar de oevers van de twee Gentse waterlopen. De term kant is natuurlijk iets minder gemakkelijk herkenbaar in de naam Gent dan in de Latijnse en Franse variantes van de naam van de stad, respectievelijk Gandavum en Gand, en ook in de Middelleeuws-Engelse versie, namelijk Gaunt. John of Gaunt was de naam van de zoon van de Engelse koning Edward III die in Gent geboren werd, terwijl zijn vader er anti-Franse plannen smeedde met de beroemde Gentse volksmenner Jacob van Artevelde. Zicht op de Schelde vanaf een gebouw op de Blandijn, via Wikimedia Wenen (Oostenrijk) Op de indrukwekkende Weense Michaelerplatz, vlak voor de ingang van de Hofburg, het verblijf van de voormalige Habsburgkeizers, is een deel van de ruines van de Romeinse stad te zien, die zich daar 2.000 jaar geleden bevond. Vindobona, zoals de Romeinen de huidige Oostenrijkse hoofdstad noemden, was toentertijd een versterkte grensstad. Ten noorden van de Donau bevond zich namelijk het land van de oorlogszuchtige Germanen, dat nooit door Rome kon worden ingepalmd. De stad lag aan de zuidelijke oevers van de Donau en aan de linkeroever van een onbenullig bijriviertje, vlak bij de plaats waar die in de Donau uitmondde. Dat bijriviertje heet de Wien, en heeft dus (in het Duits) dezelfde naam als de Oostenrijkse hoofdstad zelf. De Wien, in het Latijn de Vidunia genoemd loopt nu als een soort riool onder de oostelijke Ringstrasse, maar is verder stroomopwaarts nog te zien, bijvoorbeeld tegenover de ingang van het Paleis van Schönbrunn. Van Vindobona, de Latijnse naam van Wenen, wordt ten onrechte beweerd dat hij iets te maken heeft met wijn, vinum in het Latijn. In werkelijkheid gaat het om een oeroude wortel uit de substraattalen, vin of vindu, die ook in de naam Venetië verscholen zit en verwijst naar een plaats of een volk in de buurt van water. Het tweede deel van Vindobonum is de Latijnse variante van een andere term uit de substraattalen, namelijk banu, met de betekenis van “gebouw[en]”, “nederzetting”, of “stad”. We vinden die wortel terug in vele namen van Europese steden, bijvoorbeeld Boulogne en Bologna (allebei Bononia in het Latijn), Ratisbonne (de Franse versie van het Duitse Regensburg, waarbij opgemerkt kan worden dat Burg een perfecte Duitse vertaling is van banu), Narbonne, en natuurlijk Bonn (Bonna in het Latijn). Vindobona was dus niets anders dan de betekenis van “nederzetting bij het water” uit het Latijn, “stad aan de oevers van de stroom”, of beter gezegd “stromen”, want het ging niet alleen om de oevers van de grote Donau maar ook om die van de kleine Wien. Simpelweg "Waterstad", dus. Stadsplan van het oude Wenen, via Wikipedia Porto (Portugal) en Calais (Frankrijk) In Portugal, nabij de monding van de Douro, bevindt zich de stad Porto, waarvan de naam zijn Latijnse afkomst moeiteloos laat herkennen: portus, “haven”. Die haven had echter al een andere naam toen de Romeinen Portugal in hun Rijk inlijfden, namelijk Kale, een woord uit de “oud-Europese” substraattalen, met de betekenis van “steile oever”, “dijk”, of ook wel “haven”. Porto’s oude stadscentrum is inderdaad gelegen bovenop een steile oever van de Douro. De Romeinen begrepen waarschijnlijk niet wat die naam betekende, en voegden er het tautologische portus aan toe. Zo ontstond de term Portus Kale, dat zich in de loop der tijden tot “Portugal” zou ontwikkelen. De oeroude term kale vinden we ook terug in de naam Calais, of Kales in Oud-Nederlands. Deze Franse havenstad ligt aan een kust die al even rotsachtig en steil is als de fameuse white cliffs van Dover aan de overkant van het Kanaal. De Fransen noemen het Kanaal de Pas de Calais, het “Nauw van Calais”, maar heel waarschijnlijk was de oorspronkelijke betekenis van die uitdrukking niet “Zeeëngte van [de stad] Kales” maar “Zeeëngte van [of met] de klippen”. De stijle oevers van de Douro, via Fernanda Parijs (Frankrijk) Lang voor de komst van de Romeinen werd Frankrijk doorkruist door een netwerk van wegen die de belangrijkste Gallische oppida (nederzettingen) met elkaar verbonden. Eén van die wegen doorkruiste het land van noord naar zuid via Parijs, waar het bestaan van een eilandje in de Seine het gemakkelijker had gemaakt om die brede en machtige stroom te overbruggen. De miljoenenstad Parijs is ontstaan als een bescheiden, maar strategisch en commercieel belangrijke nederzetting op dat eilandje, dat tegenwoordig bekend staat als Ile de la cité, dat “eiland van de stad”, als in “eiland waarop de stad zich bevindt” betekent. Ten tijde van Julius Caesar heette die “stad op het eiland” echter niet Parijs maar Lutetia of Lucotetia. In die vreemde naam steekt de substraattaalwortel lug of lig, die we ook terugvinden in de latijnse naam van de Loire, Liger, en die verwijst naar (liefst ondiep of traagstromend) water en ook naar modder. De Loire is dus de “ondiepe” of “trage” of “modderachtige” stroom. En Lutetia, de oorspronkelijke naam van de Lichtstad, betekent niets anders dan "nederzetting in de modder". Caesar “kwam, zag en overwon”, en de Romeinen vestigden zich weldra ook in Parijs. Niet op het drukbevolkte eilandje Lutetia, maar op de rive gauche (linkeroever), waar je vandaag de dag langs de Boulevard St. Michel nog de ruines van hun badinstallaties kan bewonderen. De Romeinen hadden de gewoonte om naar Gallische steden te verwijzen met de naam van de stam die er woonde, en op Lutetia hoorde de stam der Parisi thuis. Het eilandstadje van die Parisi geraakte op die manier uiteindelijk in zowel binnen- als buitenland bekend als Parijs, en Lutetia overleeft heden alleen nog in Frankrijk als een literair synoniem voor de naam van de stad: Lutèce. Ile de la Cité, via Richard Lilly Londen (Engeland) Ook in de naam Londen herkennen we dunum, “versterking” of “versterkte stad”., een term uit de oude substraattalen, die in het Engels voortleeft als town. Het is dus geen toeval dat de Engelse hoofdstad dikwijls in een adem –maar eigenlijk tautologisch!- London Town genoemd wordt. Ook het eerste deel van de naam Londen stamt uit oude substraattalen. Volgens de Italiaanse paleolinguist Giovanni Semerano gaat het om een term, lamu, die achteraf door vele indoeuropese talen werd overgenomen, bijvoorbeeld in de vorm van het Italiaanse landa, het Franse lande, en het Nederlandse “land”; de betekenis is dus “land”, “terrein”, “gebied”, enz. De oorspronkelijke vorm van de naam Londen was lamu dunum of iets dergelijks, en betekende “versterkte nederzetting”. Hierbij wordt aangenomen dat het gaat om de site waarop tegenwoordig de beruchte Tower of London te vinden is. De Tower kijkt uit over de Thames, een stroom die in het Latijn Tamesis of Tamesa genoemd werd. Die naam is een samenstelling van de oeroude termen teme, “duister”, en asu, “water[loop]”, tenminste toch volgens Eilert Ekwall, een specialist op het gebied van Britse namen. Ekwall is trouwens van mening dat de naam van het Vlaamse stadje Temse – in het Frans net zoals de Thames bekend als Tamise – eveneens een toespeling is op “duistere wateren”, namelijk die van de Schelde. Semerano geloofde echter dat in Thames de substraattaalwortel tamu verborgen zit, die de betekenis heeft van “kronkel” of “meander”, samen met asu, “water[loop]”, zodat de Thames de “kronkelende waterloop” of de “stroom met de vele meanders” zou zijn. In dat geval zou de naam van Temse geïnterpreteerd kunnen worden als “[nederzetting aan de] bocht van de stroom”, wat overigens een perfecte beschrijving is van de topografie van het Vlaamse scheldestadje. The Tower of London aan de Thames, via Stuart Hale Wil jij, net als Jacques R. Pauwels, zelf ook eens een gastartikel schrijven voor StedenTripper.com? Neem dan gerust even contact op!
Google Art Project: Vloek of Zegen?
Eerder vandaag lanceerde zoekmachine Google weer een nieuwe online dienst, Google Art Project, waarbij je vanuit je luie stoel diverse bekende musea kunt bezoeken. Waar de zoekmachine het eerder mogelijk maakte vrijwel heel Nederland en een aantal pretparken via Streetview te bekijken, worden hier nu nog eens zeventien interactieve musea aan toegevoegd. Via Google Art Project kun je virtueel door veertien Europese musea, drie musea in New York en eentje in Washington DC wandelen. Zo kun je de schilderijen in het Amsterdamse Van Goghmuseum of het Rijksmuseum bekijken. Hierbij is ook zoeken naar of inzoomen op kunstwerken, of het bekijken van de musemplattegrond mogelijk - Google heeft werkelijk overal aan gedacht. Voor- en Nadelen Het is een indrukwekkend initiatief van Google, dat in goed overleg met de 17 musea is opgezet. Je hoeft nu immers niet eens meer je stoel uit om The National Gallery in Londen te bezoeken, of uren bij de Uffizi Gallerij in Florence in de rij te staan. Hierin schuilt echter ook meteen het grootste nadeel. De online musea zullen namelijk vele bezoekers trekken die normaal gesproken niet naar een museum zouden gaan, maar ook veel bezoekers die dit anders 'offline' gedaan zouden hebben. Bij slecht weer of bij het zien van een lange rij wordt dan besloten om maar ergens anders naar toe te gaan - dat museum 'hebben we immers al op de pc bezocht'. Uiteraard is een virtueel museum niet hetzelfde als zelf door een museum lopen, maar het kan sommige mensen zeker aan het twijfelen brengen. En dat terwijl een museumbezoek al minder populair is dan we soms denken. Ons advies? Bekijk het museum dat je wilt gaan bezoeken alvast online, zodat je precies weet hoe je moet lopen als je eenmaal in het 'echte' museum bent aangekomen!
De Herkomst van Europese Stedennamen (deel 1)
De naam van een stad vertelt vaak al veel over de historie van een stad. Misschien niet altijd op het eerste gezicht, maar als je een stadsnaam gaat ontleden (dit wordt etymologie genoemd) blijken veel van deze namen eigenlijk heel logisch. De van oorsprong Vlaamse auteur Jacques R. Pauwels, schrijver van meer dan twintig boeken, waaronder Een geschiedenis van DE NAMEN van landen en volkeren, vertelt in dit gastartikel over de herkomst van tien Europese steden. En omdat dit bij de meeste steden niet in twee samen te vatten is, hebben we deze tien steden verdeeld over twee artikelen voor de echte cultuur- en historieliefhebber. In dit eerste deel meer over de oorsprong van de namen Rome, Verona, Venetië, Cadiz en Lyon. Rome (Italië) De naam van de Italiaanse hoofdstad verwijst naar verluidt naar de mythologische stichter, Romulus, en betekent dus “stad van Romulus”. Zowel de Grieken als Romeinen verklaarden graag op deze manier -met de hulp van een denkbeeldige 'eponieme', of 'naamgevende' held of godheid, de naam van een stad, land, of volk. De ware betekenis van de naam Rome komt echter uit de substraattalen die in Italië gesproken werden, nog voor het Indo-Europese Latijn in het land kwam opdagen. En van die substraattalen was zonder enige twijfel het Etruskisch de belangrijkste. Dat Rome een Etruskische naam zou zijn is op zich niet vreemd, want de Tibervallei lag binnen de invloedssfeer van de Etrusken, een volk dat door de Romeinen Tusci genoemd werd, een naam die nu nog voortleeft in Toscane. En we weten met zekerheid dat de eerste heersers van Rome -de veronderstelde navolgers van Romulus- Etrusken waren. De etruskische term ruma was de oorspronkelijke naam van de rivier de Tiber, en de betekenis ervan was “wateren die aan de oevers knagen”, of “wateren die de oevers uithollen”. Toen de Romeinen zich aan de oevers van die stroom kwamen vestigen en de naam ervan hoorden, deed dat vreemde woord hen denken aan het latijnse ruma, “moederlijke borst”. Deze interpretatio romana werd kracht bijgezet door het feit dat, precies op de plaats waar Rome werd gesticht, de Tiber een bocht maakt in de vorm van een vrouwenborst, waarbij het kleine Tibereiland deed denken aan de tepel. Het alleroudste deel van Rome, het zogenaamde “Rome van Romulus”, ontstond aan de oostelijke oever van de rivier, aan de voet van de Palatijn, en lijkt zich te hechten aan die kronkeling zoals een baby zich hecht aan de borst van zijn moeder. Deze topografische omstandigheden inspireerden waarschijnlijk de legende van de twee zuigelingen, Romulus en Remus. Bovendien had de term ruma ook nog een andere betekenis, namelijk “rots” of “heuvel”, waarbij aan de Palatijn wordt gedacht; op die manier bekeken, kan de naam Romulus ook geinterpreteerd worden als “hij die op de heuvel [de Palatijn] woont”. De bocht van de Tiber in Rome, met het Tibereiland Verona (Italië) / Bern (Zwitserland) Een term uit de oeroude substraattalen die voorkomt in vele Europese plaatsnamen is iber. De betekenis ervan is “land”, of nog specifieker “land omgeven door water”, “land nabij het water”, “vasteland”, “schiereiland”, en soms ook wel “eiland”. Een tekenend voorbeeld hiervan is Iberië, het gigantische schiereiland tussen de Middellandse Zee en de Atlantische Oceaan. Maar iber zit ook verscholen in Beiroet, de naam van een stad waarvan de historische kern op een pietluttig schiereilandje langs de Libanese kust ligt. Voor “water” bestonden er in de substraattalen erg veel uitdrukkingen. Eén van de meest voorkomende was onna - een verwante van het semitsche aïn, “water” of ”bron” – waarmee ooit eigenlijk iedere vloeistof bedoeld werd, bijvoorbeeld ook wijn. We herkennen dit onna in de moderne of Latijnse namen van talloze Europese rivieren, bijvoorbeeld Garonne en Zenne, Sonna in het Latijn. Namen die iber en onna combineren vinden we vooral terug bij steden die gelegen zijn binnen de meander van een rivier, waar het land (iber) letterlijk door water (onna) omgeven is. Een mooi voorbeeld is Verona, een stad die zich genesteld heeft binnen een kronkeling van de Adige. In de substraattalen verschilden de uitspraak van “b” en de “v” weinig of niet van elkaar (net als tegenwoordig nog in het Spaans). Dit maakt het meer aannemelijk dat de Romeinen de inwoners van Verona Beruenses noemden, en dat Verona in de Middelleeuwen in het Duits Bern genoemd werd. Het andere Bern, namelijk de Zwitserse hoofdstad, heeft trouwens dezelfde etymologie als Verona. Zijn historische stadskern is gelegen binnen een bocht van de Aar en is dus ook een iber-onna. Dat de naam Bern iets te maken zou hebben met beren is dus pure fictie. Andere grote en kleine Europese steden die zich gehecht hebben aan de kronkel van een rivier en wier naam bijgevolg “land omgeven door water” betekent zijn Brno, Bregenz, Péronne en Berlijn. In Duitsland komen toponiemen met iber, maar vooral eber, erg veel voor. Een voorbeeld hiervan is Eberstadt in het Land Baden-Württemberg. Met een everzwijn – Eber in het Duits – hebben dergelijke namen dus even weinig te doen als Bern met een beer. Verona, omgeven door de Adige, via Wikipedia Venetië (Italië) In de oude substraattalen was ook vin een term met de betekenis van “water”. Een voorbeeld hiervan ligt in de naam van mensen die in de Oudheid aan de noordkust van de Adriatische Zee thuishoorden. Ze werden door de Grieken Enètoi en door de Romeinen Veneti genoemd, en die naam had de betekenis van “mensen die nabij het water wonen” of ook wel “kustbewoners”. De metropool van dat volk was Aquileia, maar die havenstad werd in 452 na Christus door de Hunnen onder Attila in vuur en vlam gezet, en tegenwoordig zijn van Aquileia alleen nog de ruines te zien. De Veneti die de brand overleefden, vluchtten naar een eilandje in een lagune van de Adriatische Zee, dat aanvankelijk Rialto genoemd werd, van het latijnse rivus altus, “hoge oever”. Het duurde echter niet lang voordat de nieuwe thuishaven de naam van zijn bewoners overnam, en sindsdien is het wereldwijd bekend als Venetië. Middenin Venetië herinnert de naam van de Rialto Brug nog steeds aan het bescheiden begin van die prachtige stad. Toen Caesar Gallië ging veroveren, stootte hij op flinke weerstand bij een stam die eveneens de Veneti genoemd werd. Het ging echter met zekerheid niet om dezelfde Veneti die langs de noordkust van de Adriatische Zee woonden. Maar het waren wel mensen die terecht een naam droegen met de betekenis van “kustbewoners” of “mensen die nabij het water wonen”, want hun heimat was de streek rond het stadje Vannes, aan de kust van Bretagne. Ook elders in Europa woonden er toendertijd volkeren die de naam Veneti droegen, bijvoorbeeld de Keltische stam die thuishoorde aan de oevers van het Bodenmeer, dat in het Latijn bekend stond als Lacus Venetus. De Ponte Rialto in Venetië, via Wikipedia Cadiz (Spanje) De grote havenstad aan de Atlantische kust van Zuid-Spanje is waarschijnlijk de alleroudste stad van Europe. Cadiz werd gesticht door de Feniciërs, een volk dat thuishoorde langs de kust van de moderne staat Libanon, met name in steden zoals Byblos en Tyros. De Feniciërs waren de grote rivalen van de Grieken, en waren bekwame zeevaarders en handelaars. Net zoals de Grieken stichtten zij ook kolonies in verafgelegen gebieden, bijvoorbeeld in Spanje, waar zij waardevolle mineralen, zoals koper en tin gingen halen. Omstreeks het jaar 1.000 voor Christus vestigden de Feniciërs zich op een eilandje nabij de monding van de Guadalquivir. Deze vesting kreeg de naam Gadir, een woord dat in hun semitische taal de betekenis had van “muur”, in de trant van “ommuurde stad”, “fort” of “citadel”. Hiervan maakten de Grieken Gadeira en de Romeinen Gades, en op die manier ontstond uiteindelijk ook het Spaanse Cadiz. De Latijnse naam Gades was een meervoud, en dat was geen toeval, want de stad bevond zich eigenlijk niet op één, maar op meerdere eilandjes. Op eentje ervan lag de ommuurde stad zelf, op een ander een grote tempel, toegewijd aan de god Baal Melkart, die door de Grieken Heracles (of Hercules) genoemd werd. In de loop der tijden versmolten de vele kleine eilandjes echter tot het schiereiland waarop de moderne en interessante havenstad Cadiz zich nu bevindt. De Feniciërs stichtten nog andere versterkte steden waarvan de naam de term dor (of dir, of dur, want de klinker is in semitische talen niet zo heel belangrijk) bevat. Voorbeelden hiervan zijn Agadir en Mogador (nu Essaouira) in Marokko en de Siciliaanse havenstad Trapani, de “versterkte stad” (dor) aan de “kust” (panu). Het centrum van Cadiz, via Wikipedia Lyon (Frankrijk) Cadiz is mogelijk de oudste stad van Europa, maar ongetwijfeld bestonden er omstreeks het jaar duizend voor Christus in Europa nog veel meer grote nederzettingen. Hiervan bestond de architecturale infrastructuur, inclusief de versterkingen (palissades!), vrijwel uitsluitend uit hout; ze waren dus helemaal niet te vergelijken met de prachtige “steden” die toen al lang bestonden in Egypte en Mesopotamië, zoals Memphis en Babylon. In de Bello Gallico geeft Julius Caesar ons de Latijnse term voor dergelijke agglomeraties, die zich gewoonlijk op een hoogte bevonden: oppidum. Deze naam was de latijnse versie van appi-dunum, en daarin steekt dunum, een cognaat (verwante) van het arabische woord voor “stad”, medina, het engelse town, en eveneens het dur(um) dat ook al voorkwam in de naam van Cadiz. In Europa zijn er oorden bij de vleet, waarvan de naam de term dunum bevat, ook al is dat soms alleen duidelijk merkbaar in de oude Latijnse plaatsnaam. De Franse stad Lyon, gelegen op de samenvloeiing van Rhone en Saone, stond bij de Romeinen bijvoorbeeld bekend als Lugdunum. De stad, dunum, was toegewijd aan de gallische god van het licht, Lug, die door de Romeinen Mercurius (Hermes bij de Grieken) genoemd werd en volgens Caesar de belangrijkste god in het pantheon der Galliërs was. Lyon betekent “Stad van Lug”. Tegenwoordig staat Parijs bekend als de “Lichtstad”, maar 2.000 jaar geleden was Lyon dus de “stad van het licht”, of tenminste toch de “stad van de god van het licht”. “Stad van Lug” is echter ook de betekenis van talrijke andere steden, doorgaans gelegen op heuvels, die door de Romeinen Lugdunum genoemd werden. Voorbeelden zijn het Franse Laon en het Nederlandse Leiden, Lugdunum Batavorum, het “Lugdunum der Bataviërs”. Wat dunum betreft, die term zit verstoken in de namen van honderden Europese plaatsnamen: Thuin en Dinant in België; Yverdon en Thun in Zwitserland; Dun, Dinan, Liverdun, Issoudun, en Verdun in Frankrijk; en Dundee, Dunbar, Dumbarton, Dumfries, Dunhill, Dunlop, Dunfermline, Edinburgh, Aberdeen, en Wimbledon in Groot-Britannie. Romeins amphitheater in Lyon, via Voila Zoals je ziet zijn veel oude Europese stedennamen dus erg logisch gekozen, zo ook bij deze vijf andere Europese stedennamen. Ook dit artikel is door Jacques Pauwels geschreven.
Foto Vrijdag: Het Mooiste Bankje van Londen
Als je op bezoek bent in een grote stad, wil je er graag zoveel mogelijk van zien. Als je er woont, wil je er juist meestal af en toe uit, om aan de drukte te ontkomen. Londenaren kunnen dit uitstekend doen op Hampstead Heath, waar Matthew Dent een bankje met het perfecte stadsuitzicht fotografeerde. Het bankje op de foto, dat werd verkozen tot één van de mooiste lezersfoto's van The Telegraph van 2010, is naar ons idee één van de mooiste van Londen. Volgende week vind je hier weer een nieuwe foto. Zelf een foto insturen en daarmee kans maken op 25 Euro? Dat kan! Iedere maand verloten we namelijk vier Irischeques van 25 Euro onder alle reistips, fotos, suggesties, reacties en reisverhalen die wij hebben ontvangen. Meedoen kan hier!
Actieve Stedentrips: de Beste Stadsduikplekken van Europa
Hoewel veel mensen tijdens een stedentrip voornamelijk gaan shoppen, zijn er natuurlijk ook genoeg mensen die hun stedentrip graag combineren met sportieve uitstapjes. Zoals duiken, bijvoorbeeld. De Rode Zee, de Indische Oceaan en de Caraiben staan dan wel bekend als de beste duikplekken ter wereld, ook in Europa kun je schitterend duiken. Op diverse plekken kun je afdalen naar indrukwekkende scheepswrakken, of kleurrijke riffen met veel onderwaterleven. En als je dat dan kunt combineren met een stedentrip, is het helemáál perfect. 1. Oslofjord Oslo, Noorwegen Veel mensen zullen de Noorse stad Oslo niet direct linken aan duiken, maar het Oslofjord, waar de stad aan ligt, is één van de mooiste en meest gevarieerde duikgebieden van Europa. De steile fjordwanden zorgen voor veel begroeiing in het verrassend heldere water, wat uiteraard diverse vissoorten aantrekt. Ook liggen er in het Oslofjord diverse wrakken, waaronder het Duitse schip Selma, dat in de Tweede Wereldoorlog is gezonken. Doordat dit munitieschip op 17 meter diepte ligt, is deze ook voor beginnende duikers te bereiken. Geen wonder dus dat Oslo liefst 25 duikverenigingen telt. Er zijn maar weinig plaatsen op de wereld waar je tijdens een stedentrip zowel onder water, als boven water schepen kunt bekijken. Meer informatie: Visit Norway en Scubish. Ook boven het water is te zien dat Oslo een duikstad is, via Tim Burns 2. Ustica Palermo, Italië Voor de kust van het Italiaanse eiland Sicilië ligt een nog kleiner eilandje, Ustica. Dit vulkanische eilandje telt ongeveer 1.300 inwoners, maar tussen tot de middeleeuwen was dit vele malen hoger. Vanuit de havenstad Palermo, dat met 650.000 inwoners alles behalve klein te noemen is, vaar je in anderhalf uur naar Ustica. Rondom Ustica zijn meerdere duikstekken, waarvan het gevarieerde Secca della Colombara misschien wel de bekendste is. Ook de grotten van Gamberi staan bekend als een schitterende plek om te gaan duiken. Meer informatie: Orcasub en Duiken Magazine. Ustica bij zonsondergang, via C Dog Pirate 3. Riou Marseille, Frankrijk De Zuid-Franse stad Marseille is al ruim 2.500 jaar oud en staat voornamelijk bekend om haar enorme haven. Waar veel mensen in het centrum van de stad of in de haven zelf blijven, kun je er ook voor kiezen om per boot naar Riou te varen, dat een paar kilometer uit de kust van de havenstad ligt. Bij Riou, maar ook bij de nabij gelegen eilandjes Jaire, Maire en Calseraigne, zijn diverse riffen en vooral veel scheepswrakken te vinden. Veel van de duikstekken nabij Marseille zijn zowel voor beginners als ervaren duikers goed te doen, en daardoor uitstekend te combineren met een stedentrip. Meer informatie: Diveheads en Marseille Tourisme. Ook grotduiken behoort tot de mogelijkheden in Marseille, via Benoit 4. HMS Maori Valletta, Malta Malta staat bekend als het duikwalhalla van de Middelandse Zee, maar het is ook een perfecte bestemming voor een korte stedentrip. Door de eeuwen heen zijn diverse volkeren de baas geweest op Malta, wat het eiland een unieke cultuur en taal gegeven heeft. De hoofdstad Valletta is perfect geschikt om te voet te verkennen, en kent veel 16e en 17e eeuwse gebouwen. Rondom Malta (en het aangrenzende Gozo) zijn ruim 100 duikstekken te vinden, waaronder veel wrakken. Voor een wrakduik hoef je Valletta echter niet eens uit, want zelfs in de haven van de stad is dit mogelijk. De HMS Maori ligt bijvoorbeeld in de ondiepe wateren van de Maltese hoofdstad. Meer informatie: Divesite Directory en Duiken op Malta. Eén van de vele wrakken bij Malta, via Duikvakanties 5. Kintyre & Akka Glasgow, Schotland Ook het Schotse Glasgow is een stad die je niet direct associeert met duiken. De stad ligt aan de rivier de Clyde, die in het verleden door veel handelsschepen gebruikt werd om, via de baai Firth of Clyde, de Ierse Zee te bereiken. Deze vroegere handelsgeest is nog steeds duidelijk aanwezig in het straatbeeld van de stad, maar ook op de bodem van de Firth of Clyde. Twee voorbeelden hiervan zijn de SS Kintyre en de Akka, twee vrachtschepen die in de jaren '50 de haven van Glasgow niet wisten te bereiken. Met name de Akka schijnt een prachtige duikstek te zijn. Overigens kun je ook in Saint Abbs, nabij Edinburgh, erg goed duiken. Meer informatie: Visit Scotland en Divesite Directory. De baai Firth of Clyde, via Awesome Stories Combineer jij ook graag duiken (of een andere activiteit) met een stedentrip? Dan horen we graag wat je favoriete stad is!
Foto Vrijdag: Merchant Seafarers War Memorial
In de Britse havenstad Cardiff, tegenover Pierhead Building, ligt het Merchant Seafarers War Memorial. Dit monument, dat wereldwijd als één van de mooiste monumenten wordt beschouwd, is van de ene zijde een gevallen gezicht, en van de andere kant een gestrand schip. Het is gemaakt ten nagedachtenis aan op zee gesneuvelde soldaten en vaarlieden. Mark maakte deze schitterende foto. Volgende week vind je hier weer een nieuwe foto. Zelf een foto insturen en daarmee kans maken op 25 Euro? Dat kan! Iedere maand verloten we namelijk vier Irischeques van 25 Euro onder alle reistips, fotos, suggesties, reacties en reisverhalen die wij hebben ontvangen. Meedoen kan hier!
Romantische Stedentrips voor Valentijnsdag
Bij sommige vrouwen begint het op 2 januari al te kriebelen, terwijl veel mannen er als een berg tegenop zien: Valentijnsdag. Ondanks de overdaad aan zoetsappigheid en de commerciële, rode gloed die tijdens de laatste weken van januari in veel winkelstraten hangt, kan Valentijnsdag toch ontzettend leuk zijn. Helemaal als je het combineren kunt met een romantische stedentrip. Eerder maakten we, als aanvulling op de meest romantische steden, al een lijstje met 5 romantische hotels in Italië. Ook buiten Italië kun je uiteraard op romantische wijze Valentijnsdag vieren, bijvoorbeeld in één van deze romantische hotels. Hotel Prinsenhof Brugge (België) Enigszins verstopt in een rustige zijstraat in het hartje van Brugge ligt Hotel Prinsenhof. De historische binnenstad en de vele grachten en steegjes in Brugge geven een verblijf in deze stad al een romantisch tintje, maar Hotel Prinsenhof doet hier nog een schepje bovenop. Het hotel is gevestigd in een statig herenhuis, de kamers zijn stijlvol ingericht, en je kunt zelfs een speciaal romantisch arrangement boeken. Overnachten kan hier vanaf €165,- per nacht. Hotel Imperial Wenen (Oostenrijk) De Oostenrijkse hoofdstad Wenen staat bekend om haar historie, waarin theater, klasse en luxe een belangrijke rol innemen. Overnachten in deze stad doe je dan ook in stijl, bijvoorbeeld in het chique Hotel Imperial. Met een tarief van minimaal 323 Euro per nacht is dit hotel zeker niet goedkoop, maar de inrichting en romantische sfeer in het hotel maken veel goed. Heb je zin om écht uit te pakken? Boek dan de Royal Suite voor 'slechts' €2.340,- per nacht. Hotel Kasteel Geulzicht Maastricht (Nederland) Een paar kilometer buiten de drukte van Maastricht ligt het negentiende eeuwse Kasteel Geulzicht. Overnachten in een kasteel is op zich al speciaal, maar door de ligging in het Geuldal krijgt dit hier nog een extra dimensie. Een kamer in Kasteel Geulzicht boek je vanaf €140,- per nacht, maar dit is inclusief schitterend uitzicht. Hotel Dunesque Eiffel Parijs (Frankrijk) De Franse hoofdstad Parijs telt een paar duizend hotels, wat het vinden van een sfeervol, romantisch hotel niet echt gemakkelijk maakt. Helemaal niet als je dan ook nog een betaalbaar hotel zoekt. Hotel Dunesque Eiffel heeft het gelukkig allemaal. Het 18e eeuwse pand is recentelijk gerenoveerd, waardoor de authentieke sfeer nu met hedendaags gemak wordt gecombineerd. Vanuit je hotelkamer kijk je zo op de Eiffeltoren, en met 150 Euro per overnachting is Dunesque Eiffel -zeker gezien de ligging- nog betaalbaar ook. Schloss Bensberg Keulen (Duitsland) Net buiten Keulen, in Bergisch Gladbach, ligt Schloss Bensberg. Het imposante 17e eeuwse gebouw is één van de grootste jachtslotten in Duitsland en sinds 1997 in gebruik als Grand Hotel. De sfeer in het hotel is werkelijk fenomenaal, maar ook de Spa van het hotel staat erg goed aangeschreven. Overnachten kan vanaf zo'n €190 per nacht. Nog een extra tip: boek je romantische weekendje weg niet in het weekend vlak voor Valentijnsdag, maar één of twee weekenden later. Dit scheelt in veel gevallen aanzienlijk in prijs en drukte, terwijl het volgende weekend net zo romantisch kan worden.
Foto Vrijdag: Maastricht Stadhuis
In het Zuid-Limburgse Maastricht staan enkele schitterende gebouwen, waarvan de Sint Servaasbasiliek waarschijnlijk wel de bekendste is. Dat ook het stadhuis van Maastricht erg mooi is, toont Joep Roosen aan met deze foto. Joep heeft overigens nog meer mooie foto's gemaakt in de Limburgse hoofdstad. Volgende week vind je hier weer een nieuwe foto. Zelf een foto insturen en daarmee kans maken op 25 Euro? Dat kan! Iedere maand verloten we namelijk vier Irischeques van 25 Euro onder alle reistips, fotos, suggesties, reacties en reisverhalen die wij hebben ontvangen. Meedoen kan hier!
UNESCO Uitgelicht: Tien Beschermde Tsjechische Schatten
De United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (of kortweg UNESCO) onderhoud de Werelderfgoedlijst, met hierop 911 monumenten, gebieden, en andere interessante objecten. Het grootste gedeelte van het beschermde erfgoed bevindt zich in Europa, en is dus erg goed bereikbaar. Omdat de beschermde gebieden meestal niet bij het grote publiek bekend zijn, belichten wij iedere maand een aantal prachtige Werelderfgoederen. Deze maand staat Tsjechië centraal, want in dit relatief kleine landje zijn liefst vijftien erfgoederen te vinden. 1. Telc Tegenwoordig telt het dorp Telc nog geen 6.000 inwoners, maar tussen de 13e en 17e eeuw was het een welvarend stadje, gelegen op een handelsroute. In Telc vind je onder andere drie oude kerken, een 17e eeuws kasteel, maar het dorpsplein is wellicht de belangrijkste plek in het dorp. Aan dit plein grenzen tientallen renaissance- en barokhuizen, die symbool staan voor de gouden eeuw in Tsjechië. Afbeelding via Wikipedia 2. Sint-Procopiusbasiliek Trebíc is een klein stadje in het zuiden van Tsjechië. In de 12e eeuw werd hier de Sint-Procopiusbasiliek gebouwd, dat met een lengte van zo'n 100 meter nog steeds één van de grootste kerken van Europa is. De Sint-Procopiusbasiliek is overigens niet het enige werelderfgoed in Trebíc, want ook de Joodse wijk in dit plaatsje wordt beschermd door UNESCO. Afbeelding via Marek Prokop 3. Villa Tugendhat Villa Tugendhat in Brno wordt gezien als hét meesterwerk van de Duitse architect Ludwig Mies van der Rohe. De modernistische villa werd in 1930 gebouwd, en was ook de plek waar werd onderhandeld over de splitsing van Tsjechoslowakije. De villa, die tegenwoordig een museum is, neemt dus een belangrijke plek in de Tsjechische en Slowaakse geschiedenis in. Afbeelding via mompl 4. Holašovice Het Tsjechische dorp Holašovice is, met 140 inwoners, waarschijnlijk één van de kleinste plaatsjes op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Toch is het aantal inwoners sinds 1525 liefst verzeventigvoudigd. Vijfhonderd jaar geleden roeide de pest namelijk vrijwel het hele dorp uit, maar kon niet voorkomen dat het unieke 13e eeuwse dorp later een toeristische trekpleister zou worden. Afbeelding via Gijs dk 5. Oude Stad Praag Al voor het begin van de jaartelling werd het gebied aan de rivier de Moldau, waar tegenwoordig Praag te vinden is, bewoond. Nu zul je van deze oerbewoners wellicht weinig bewijs vinden in Praag, maar in het ommuurde, middeleeuwse centrum van Praag is nog voldoende te genieten voor cultuur- en historieliefhebbers. Wat te denken van de grootste burcht ter wereld, het stadsplein en de Týnkerk? Afbeelding via Jose Luis Ogea 6. Kutná Hora Met name de Duitse naam van dit Boheemse stadje zal bij Nederlanders wel wat mondhoeken doen opkrullen. Een naam als Kuttenberg kan immers zó op een lijst met grappige plaatsnamen worden opgenomen. Uiteraard heeft Kutná Hora veel meer te bieden dan alleen een aparte plaatsnaam. Het gehele stadcentrum van de 12e eeuwse zilvermijnstad, inclusief de Onze Lieve Vrouwenkathedraal, is namelijk opgenomen op de lijst met Werelderfgoederen. Afbeelding via Wikipedia 7. Paleis van Kromeríž Het laat-gotische Paleis van Kromeríž stamt uit de 15e eeuw, en werd lange tijd gebruikt als de residentie van de bisschoppen en aartsbisschoppen van de Tsjechische plaats Olomouc. Buiten de fraaie architectuur, de 18e eeuwse wandschilderingen en de indrukwekkende kunstcollectie beschikt het paleis ook over unieke gotische tuinen. Afbeelding via Vlasta Juricek 8. Lednice en Valtice Lednice en Valtice zijn twee dorpen in het zuiden van Tsjechië, tegen de Oostenrijkse grens. Vanaf de 13e eeuw regeerde het vorstendom Liechtenstein, dat toen nog een stuk groter was dan nu, over deze regio. De kastelen in beide dorpen behoren, samen met andere historische elementen in de omgeving, tot de UNESCO inschrijving 'Cultuurlandschap van Lednice-Valtice'. Kasteel Lednice, via Paco Bellido 9. Ceský Krumlov In de natuurrijke regio Zuid Bohemen, omringd door de rivier de Moldau, ligt het sfeervolle plaatsje Ceský Krumlov. Het stadje zelf telt zo'n 14.000 inwoners, maar doordat Ceský Krumlov geliefd is onder toeristen, is dit met name in de zomer een stuk hoger. Je vind hier onder andere een schitterend kasteel, twee musea en een aantal middeleeuwse kerken. Ieder jaar wordt in juni een middeleeuws festival gevierd in het oude stadscentrum, wat vele bezoekers uit binnen- en buitenland aantrekt. Afbeelding via Martien Uiterweerd 10. Châteaux van Litomyšl Litomyšl is een plaatsje met ongeveer 10.000 inwoners, gelegen op zo'n 50 kilometer van de grens met Polen. Litomyšl stamt uit de 13e eeuw, maar je vind hier vooral veel renaissance- en barokke gebouwen uit de 16e eeuw, toen het Boheemse dorp floreerde. Het meest in het oog springende bewijs van deze periode van bloei is Châteaux Litomyšl, dat niet alleen een theaterzaal en een kapel heeft, maar ook wordt omringd door een prachtig park in barokke stijl. Afbeelding via Wikipedia
Foto Vrijdag: Panorama van Florence
In december voegden we 6 nieuwe steden toe aan StedenTripper.com, waarvan de Italiaanse stad Florence er één was. De schoonheid van deze stad is uiteraard niet in één beeld te vangen, maar deze panorama van slack12 komt een eind in de goede richting. Een gedeelte van deze panoramafoto is de eerste Foto Vrijdag van 2011. (Klik op de foto voor de hele panorama) Volgende week vind je hier weer een nieuwe foto. Zelf een foto insturen en daarmee kans maken op 25 Euro? Dat kan! Iedere maand verloten we namelijk vier Irischeques van 25 Euro onder alle reistips, fotos, suggesties, reacties en reisverhalen die wij hebben ontvangen. Meedoen kan hier!
3 Schitterende Europese City-to-Citytrips
Tijdens een stedentrip blijf je vaak een aantal dagen in één stad, om zoveel mogelijk van deze bestemming te kunnen zien. Heb je wat langer de tijd, of ben je een erg reislustig type? Probeer dan eens twee steden met elkaar te combineren. Vertrek per vliegtuig naar stad A, om vervolgens met een huurauto naar stad B te rijden, en vanuit deze laatste plaats weer naar huis te vertrekken. Veel geregel? Dat valt mee. Leuk? Ontzettend! Kijk maar eens naar deze drie city-to-citytrips. Van Santiago de Compostella naar Vigo (Spanje) 90 km, vliegen vanaf Amsterdam of Brussel In het Noordwesten van Spanje, in de regio Galicië, liggen de oude steden Santiago de Compostella en Vigo. Het historische centrum van Santiago de Compostella is door UNESCO op de Werelderfgoedlijst geplaatst, en de stad is ook het eindpunt van een bekende pelgrimsroute. Volgens de legende zou het lichaam van Jakobus, één van Jezus' discipelen, onder de imposante Kathedraal van Santiago de Compostella zijn begraven. Vanuit Santiago de Compostella rijd je in een uur naar de havenstad Vigo, die uitkijkt over de Atlantische Oceaan. Je kunt er echter ook voor kiezen om van de hoofdweg af te wijken, om zo optimaal van de schitterende omgeving te kunnen genieten. De tocht duurt dan ongeveer twee uur. Havenstadjes als Vilagarcia en Pontevedra zijn ideale plekken voor een tussenstop, en de natuur en het uitzicht over de Atlantische Oceaan zijn prachtig. Vanuit Pontevedra kun je eventueel ook nog de overstap maken naar Islas Cies, waar je één van de mooiste stranden van Europa vindt. Eenmaal in Vigo aangekomen kun je rondwandelen in het oude centrum of de haven. Tussen de 15e en 19e eeuw was Vigo een zeer belangrijke havenstad, en dit is nog overal in de 300.000 inwoners tellende stad te merken. In Vigo kun je ook diverse musea en 12e eeuwse kerken bezoeken. Vanuit de Galicische stad vlieg je met KLM of Vueling weer terug naar je vertrekpunt. Let wel op dat je met beide maatschappijen een tussenstop zult maken op de terugweg. De Kathedraal van Santiago de Compostella, via Elena Tejedor Vigo vanaf de Atlantische Oceaan, via Gorfoli Van Sheffield naar Manchester (Engeland) 65 km, vliegen vanaf Amsterdam De Engelse steden Sheffield en Manchester liggen nog geen uur rijden van elkaar, maar de route tussen beide steden loopt door het schitterende Peak District. Mede door de ongerepte natuur en prachtige vergezichten is dit Nationale Park populair onder Britse wandelaars en mountainbikers. Voordat je de mooie rit door Peak District kunt maken, zul je eerst het vliegtuig moeten pakken naar Sheffield. Ryanair brengt je hier voor een paar tientjes in anderhalf uur naartoe. Sheffield was in het verleden een belangrijke industriestad, maar tegenwoordig hebben veel dienstverleners de plaats ingenomen van oude fabrieken. Ook kent de stad een echte muziekcultuur, Sheffield is bijvoorbeeld de geboortestad van Joe Cocker. Na de rit door Peak District kom je aan in Manchester, dat net als Sheffield een belangrijke stad was tijdens de Industriële Revolutie. Hier vind je onder andere Manchester Cathedral en John Rylands Library. Doordat je in Manchester net wat meer bezienswaardigheden vind dan in Sheffield, is deze stad populairder onder toeristen. Toch doen beide steden weinig voor elkaar onder. Manchester en Sheffield konden zo zustersteden zijn, gescheiden door de groene strook van Peak District. Vanuit Manchester pak je weer het vliegtuig richting Schiphol. Met directe verbindingen via KLM, Ryanair en Flybe heb je nu echter meer keuze dan tijdens de heenreis. Het stadscentrum van Sheffield, via Jenni Sayer Het groene heuvellandschap van Peak District, via Ken Hircock Van Pisa naar Florence (Italië) 100 km, vliegen vanaf Amsterdam Het grote probleem van Pisa en Florence is dat beide steden elkaar beconcurreren als het om stedentrips gaat. Wordt het Piazza dei Miracoli, of toch de Duomo di Firenze? Je kunt immers maar één stad per keer bezoeken, toch? Nou, in dit geval niet! De Italiaanse provincie Toscane is namelijk één van de mooiste gebieden om per auto te verkennen, en Pisa en Florence liggen maar anderhalf uur van elkaar verwijderd. In theorie tenminste, want je kunt plaatsen als Prato en Montecatini-Terme niet passeren zonder even te stoppen. Hoogtepunt op de route is Lucca, een schitterend middeleeuws en nog volledig ommuurd stadje, waar je met alle plezier verdwaalt. De bezienswaardigheden in Pisa en Florence spreken ook al tot de verbeelding. Pisa kent de wereldberoemde scheve toren, Piazza dei Cavalieri en Santa Maria della Spina, terwijl je in Florence kunt genieten in de Uffizi gallerij, Il Duomo, of één van de Florentijnse paleizen. Trek voor de route Pisa-Florence op zijn minst een midweek uit, om al het moois in de regio goed te kunnen bekijken. Gelukkig is er tussen zowel Amsterdam en Pisa als Amsterdam en Florence een directe verbinding van KLM. De stad Lucca gezien vanaf Torre Guinigi, via Franz Eric Leosson Een mogelijk uitzicht tijdens de route, via emabolo Heb jij één van deze routes afgelegd, of heb je een andere favoriete city-to-citytrip? We zijn benieuwd!
Zonsverduistering in Europa
In een groot deel van Europa was vanmorgen een zonsverduistering te zien. Kodak berekende al eens dat de zon het meest gefotografeerde object in het heelal is, en als je de foto's ziet van een zonsopkomst of zonsondergang is dat ook zeker terecht. Een zonsverduistering levert uiteraard ook mooie plaatjes op, uit heel Europa. Zonsverduistering in Arnhem door Arjan Almekinders Nogmaals Arnhem, door Roy Jansen Tilburg, door Jan van Eijndhoven Amersfoort, via Cees Wouda Antwerpen, via Lacquemant Strängnäs (Zweden), door Alex Bergsland Warschau (Polen), via Maria Ceraficka Ook zichtbaar in Engeland, door Sandy Zie je de zon liever helemaal verdwijnen? Bekijk dan deze schitterende foto's van de zonsondergang in Frankrijk of in Zweden. Heb jij ook een mooie foto van de zonsondergang kunnen maken? Stuur deze naar ons op en maak kans op €25!
Foto Vrijdag: Mooiste Foto's van het Jaar
In de laatste editie van Foto Vrijdag van dit jaar tonen we één van de mooiste foto's van het afgelopen jaar. Deze foto van een meteorietenregen boven Stonehenge (in Salisbury Plain, GB) werd namelijk door persbureau Reuters opgenomen op hun lijst met Best Photos of the Year. Een waardige afsluiter van het jaar dus. Volgend jaar is Foto Vrijdag weer terug, dus ook in 2011 kun je hier iedere week weer een mooie foto verwachten. StedenTripper.com wenst iedereen een fijne jaarwisseling!